37- Alışverişte Malın
Kusurunun Belirtilmesi, Hilenin Yasaklanması
1. Ebu Hureyre
- - (-)
15612 (1)- Ebu Hureyre
bildiriyor: Hz. Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) yiyecek satan bir adamın yanına
uğradı. ''Nasıl satıyorsun?'' diye sorunca adam nasıl sattığını söyledi. Ancak
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e elini yiyeceğe sokması vahyedilince
Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem) elini yiyeceğin içine daldırdı.
Yiyeceğin (fazla tartması için) ıslak olduğunu görünce de: "Hile yapanlar
bizden değildir'' buyurdu.
[Sahih]
Diğer tahric: Ebu Davud
3/287 (3452), İbn Mace (2224), Hakim (2/8, 9) ve İbnu'l-Carud (274) rivayet
ettiler.
15613)- Ebu Hureyre'nin
bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem):
‘‘Bize silah çeken
bizden değildir! Bizi aldatan bizden değildir'' buyurmuştur.
[Sahih]
Diğer tahric: Buhari,
el-Edebu'l-müfred'de (1280), Müslim (196) ve İbn Mace (2575) rivayet ettiler.
2. İbn Ömer
- - (-)
15614- İbn Ömer der ki:
Hz. Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) yiyecek satan bir adama uğradı. Adam en
üst tarafa yiyeceğin en güzelini koymuştu. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) elini yiyeceğin içine daldırınca alt tarafın kötü olduğunu gördü. Bunun
üzerine: ''Şunu (iyisinin) ayrı; bunu (kötüsünü) ayt sat! Zira bizi aldatan
bizden değildir'' buyurdu.
[Hasen] \--.
Heysemi,
Mecmau'z-Zevaid'de (4/78): "Hadisi Ahmed, Bezzar ve el-Mu 'cemu '/kebir'de
Taberani rivayet etmiştir. Senedinde adı geçen Ebu Ma'şer, hadiste dürüst
biridir. Bir grup alim ise onu zayıf kabul etmiştir" demiştir.
3. Ebu Burde b. Niyar
- - (-)
15615 (1)- Ebu Burde b.
Niyar der ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ile birlikte namazgahın
yanındaki pazara gittik. Hz. Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) orada satılan
bir yiyeceğin içine elini daldırınca alt tarafın üst taraftan farklı olduğunu
gördü. Bunun üzerine: ''Bizi aldatan bizden değildir'' buyurdu.
[Hasen]
Heysemi (6339) der ki:
"Hadisi Ahmed, el-Mu'cemu'l-kebir ve el-Mu'cemu'l-evsat'ta Taberanı ile kısa metinle Bezzar
rivayet etmiştir. Ravilerden biri olan Cümey b. Uneyr'i Ebu Hatim güvenilir
kabul ederken Buhari ve diğerleri zayıf kabul etmiştir."
15616 (2)- Ebu Burde b.
Niyar der ki: Hz. Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) Satılan bir yiyeceği
görünce içine elini daldırdı. üstten göründüğü gibi olmadığını anlayınca da:
''Bizi aldatan bizden değildir'' buyurdu.
[Hasen]
4. Vasile b. el-Eska'
- - (-)
15617- Ebu Siba' der ki:
Vasile b. el-Eska'nın akrabalarından bir deve sarın aldım. Deveyi alıp
çıktığımda Vasile'nin ridasını yerde sürüyerek peşimden geldiğini gördüm. Yamma
yetişince: "Ey Allah'ın kulu! Deveyi sarın aldın mı?" diye sordu. "Evet,
aldım" dedim. "Devenin nasıl bir deve olduğu sana söylendi mi?"
deyince: "Neyi var ki?" diye sordum. "Deve çok besili ve kilolu
bir deve" dedi ve: "Sen onu binmek için mi, yoksa eti için mi
aldın?" diye sordu. "Bilakis onunla hacca gitmek için aldım"
karşılığını verdiğimde, Vasile: "Ayaklarında yarıklar var" dedi.
Deveyi bana satan adam bu durumu görünce Vasile'ye: "Allah seni ıslah
etsin! Neden satışımı bozuyorsun?" diye çıkıştı. Vasile şu karşılığı
verdi: "çünkü Resulullah'ın
(Sallallahu aleyhi ve
Sellem): ''Kusurunu müşteriye açıklamadıktan sonra hiç kimseye bir
şeyin satışı helal
değildir. Kişinin bilmesine rağmen sattığı malın kusurunu belirtmemesi helal
değildir'' buyurduğunu işittim."
[Hasen]
Diğer tahric: Taberani, el-Mu'cemu'l-kebir'de
(22/217), Hakim (2/9-10) ve Beyhaki (5/320) rivayet ettiler.
5. Ukbe b. Amir
- - (-)
15618- Ukbe b. Amir'in
bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurmuştur:
''Müslüman müslümanın kardeşidir. Müslüman malını satarken, söylemesi halinde
müşterinin vazgeçmesine sebep olacak bir kusuru gizlemesi helal değildir. ''
[Hasen]
Diğer tahric: İbn Mace,
ticaret 21755 (2246) rivayet etit.
6. Ebu Hureyre
- - (-)
15619 (1)- Ebu
Hureyre'nin bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle
buyurmuştur: ''Adamın biri içki ticareti için gemisine binip yola çıktı.
Yanında da bir maymun vardı. Adam içkiyi satacağı zaman içine su karıştırır
öyle satardı. Ancak yanındaki maymun adamın para kesesini alıp geminin direğine
çıktı. Direğin üzerinden de kesedeki dinarlar bitene kadar birini denize,
birini de geminin içine atarak aralarında paylaştırdı.''
[Sahih]
Diğer tahric: Bu kanalla
Beyhaki, Şuabu'l-iman'da (5308-9) rivayet etti.
15620 (2)- Ebu Hureyre'nin
bildirdiğine göre Hz. Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurmuştur:
''Adamın biri gemisiyle içki satıyordu. Adam içkiyi satacağı zaman içine su
karıştırır öyle satardı. Yanında da bir maymun vardı. Bir ara yanındaki maymun
adamın dinar kesesini alıp geminin direğine çıktı. Orada keseyi açıp boşalana
kadar dinarlardan birini denize, birini de geminin içine attı.''
[Sahih]
15621 (3)- Ebu
Hureyre'nin bildirdiğine göre Hz. Nebi (sallallahu aleyhi ,:;sellem) şöyle buyurmuştur:
''Adamın biri gemisiyle içki satıyordu. Yanında da bir maymun vardı. Adam
içkiyi satacağı zaman içine su karıştım öyle satardı. Ancak yanındaki maymun
adamın para kesesini alıp geminin direğine çıktı. Direğin üzerinden de kesedeki
dinarlar bitene kadar birini gemiye, birini de denize atarak aralarında yarı
yarıya paylaştırdı.''
[Sahih]